De schaduwkamer

Met ons blog proberen wij politiek makkelijker te maken voor de mensen en zo politiek toegankelijker te maken voor iedereen. Maurice de Hond heeft nu een initiatief genomen met een soortgelijk doel namelijk de schaduwkamer. Via de website schaduwkamer.nl kunnen mensen stemmen over zaken die in de tweede kamer behandeld worden. Er wordt dan gepeild hoe de burgers tegenover een bepaald besluit staan en hiermee worden mensen meer betrokken bij wat er speelt in de politieke keuken. Het is natuurlijk niet zo dat de deze stemmen echt tellen bij een besluit maar het is wel een manier om de meningen van mensen te peilen. Dit is de eerste keer dat meningen op een makkelijke manier kenbaar gemaakt kunnen worden zodat mensen zich meer gehoord en betrokken voelen bij de politiek.

Hoe werkt het?
Als je lid wordt van de schaduwkamer dan krijg je in de kamer een zetel in de fractie van de politieke partij waar jij op gestemd hebt op 9 juni. Je kunt dan stemmen over zaken die ze momenteel in de kamer aan het behandelen zijn. Je kunt dit doen via internet, via je telefoon of via Hyves. Met de resultaten is er direct te zien wat de partijen in de tweede kamer gestemd hebben en hoeveel mensen van hun achterban in de schaduwkamer het hiermee eens zijn. Politici krijgen ook de kans om hun standpunten toe te lichten met een tekst van 100 woorden of een filmpje van maximaal een minuut.

Op deze manier hopen Maurice de Hond en de deelnemers van de Tweede Kamer om de politiek dichter bij de burger te brengen en actief te betrekken bij standpunten die op dat moment spelen. Het is een vrij jong initiatief, de Schaduwkamer is pas sinds 16 juni geopend, dus of het goed gaat uitpakken zal nog moeten blijken. Maar de schrijvers van De Politieke Menukaart stemmen in ieder geval mee, alleen verklappen we nog niet voor welke partijen. En jij misschien ook? Er zijn nog genoeg zetels beschikbaar in De Schaduwkamer…

Een nieuw menu

De strijd is gestreden en het politieke stof is langzaam neergedwarreld. Na maandenlang ingredienten verzamelen stonden er maar liefst negentien gerechten op de Politieke Menukaart, negentien gerechten om uit te kiezen. En nu bekend is welke gerechten het meest populair zijn, is het de taak van de formateur-koks om tot een stevige, volledige maaltijd te komen: eentje die goed vult, eentje die lang houdbaar is en toch lekker smaakt, en eentje die er ook nog smakelijk uitziet. Het samenstellen is begonnen…

Al vroeg op de avond werd al duidelijk dat er grote verschuivingen met grote gevolgen  aankwamen. De Spare Rutte (VVD) bleek uitermate populair, heel close gevolgd door het Broodje Cohen (PvdA). De Balkenende Speciaal (CDA) bleek veel minder geliefd dan gedacht, en kok Balkenende hield daarom dan ook de eer aan zichzelf en trok zich diezelfde avond nog terug. De Kip Roemer, Filet du Femke, de Pechtold DeLuxe, ze deden het allemaal goed, maar geen van allen groeit zo sterk als de Wilders uit de Jus, en ondanks de controversiele ingredienten van dit gerecht, lijkt diens populariteit onmiskenbaar.

De Rouvoet salade bleek iets minder populair geworden, de naamloze creatie van de SGP bleef even sterk, en ook het vegetarische gerecht Thieme Tricolore bleef even populair als voorheen. Van de Verdonk Braadslee is niks meer vernomen, bijna niemand bleek deze te lusten…

Lastig combineren

Nu de populairste gerechten bekend zijn, is het tijd om een werkbaar menu samen te stellen. Coalitie-vorming dus. Traditiegetrouw mag de grootste smaakmaker hierin het voortouw nemen, en dus staat Mark Rutte al te popelen om met de diverse partijen om de tafel te gaan zitten, overeenkomsten te bespreken en compromissen te sluiten waar er verschillen liggen.

Het vormen van een stevige coalitie zal lastig worden, juist omdat er zoveel verschillen zijn. Geert Wilders heeft vooraf al flink water bij de wijn gedaan door het verhogen van de AOW-leeftijd niet meer als breekpunt te bestempelen, dit volhouden had een combinatie van PVV met andere partijen nagenoeg onmogelijk gemaakt. Aan de andere kant breekt Wilders hiermee meteen al zijn eerste belofte aan de kiezer.

Met het benoemen van Maxime Verhagen tot fractievoorzitter van het CDA lijkt de deur voor een rechtse coalitie (CDA-PVV-VVD) al open te staan, behoudend en bezuinigend. Maar er zijn meer opties Een combinatie van VVD, PvdA, GroenLinks en D66 lijkt een andere optie, maar VVD en PvdA zullen lastig kunnen samenwerken, en waarschijnlijk dat deze combinatie Rutte zijn welbegeerde Hypotheekrenteaftrek zal kosten (al zal dat als een aanvaardbaar verlies gezien worden).

Een derde optie komt pas ter sprake als de VVD geen coalitie kan vormen, namelijk een regering van PvdA, CDA, D66 en SP: een sociaal kabinet. Maar ook de kans op deze combinatie lijkt klein, want na de explosie van Balkenende III zijn de verhoudingen tussen PvdA en CDA tot aan het vriespunt bekoeld.

Experimenteren

De tijd zal leren welke uitkomst er gevonden wordt, en of deze stand zal houden op de nieuwe menukaart. Ondertussen wordt er in ieder geval volop met smaken en combinaties geexperimenteerd, door hier en daar een ingredient toe te voegen of te verwijderen en nieuwe smaken te combineren. Nu is het afwachten of het resultaat eetbaar en goed te verteren gaat zijn.

AOW leeftijd niet meer veilig bij PVV

Voor de verkiezingen hebben een aantal politieke partijen over breekpunten gesproken. Een breekpunt is een soort belofte aan de kiezer waarbij een politieke partij zegt alleen te zullen gaan regeren als het betreffende standpunt niet in gevaar komt en ze er samen met de andere regerende partijen aan werken om dat punt mogelijk te maken. Voor het CDA was dit de hypotheekrenteaftrek en voor de PVV was dit de AOW leeftijd op 65 houden. Gisteren op Nederland 1 was te zien hoe de PVV kiezers verdeeld waren in leeftijdsgroepen en opvallend hierin was dat er vooral veel oudere kiezers PVV hadden gestemd.

Wilders gaf op de woensdagavond van de verkiezingen nog aan graag te willen regeren maar niks te willen veranderen aan de AOW leeftijd. Echter op de donderdagochtend na de verkiezingen stapt Wilders hiervan af, en noemt het slechts nog een belangrijk punt maar zal het punt opgeven als hij hiermee kan meeregeren met het VVD en het CDA, vooral als dit voorkomt dat de PvdA in de regering komt. Hiermee breekt hij een directe belofte aan de kiezers nog voordat de formaties begonnen zijn.

Twitterdebat: gezellige chaos?

In navolging van het Hyvesdebat eerder vandaag is er ook een Twitterdebat georganiseerd, geleid door Fritswester, welke vanavond plaatsvond. Nog een online debat, nog meer gechat, nog meer sociale media, meer van hetzelfde? Nee, niks is minder waar.

Chaotisch maar toch gezellig

Het Hyvesdebat werd strak gehouden: maximaal twee lijsttrekkers aan het woord, beperkte tijd (3 minuten) per stelling en geen interrupties – Hyvers konden slechts toekijken en niet actief meechatten. Voor het Twitterdebat (hashtag: #rtldebat, na een uur tijd al Nr. 1 Trending Topic op Twitter) werd voor een andere opzet gekozen: niet alleen lijsttrekkers werden uitgenodigd, maar ook andere politici, wie maar wilde en twitter gebruikt. Bovendien kreeg het publiek ook de kans om actief mee te doen, door op berichten van politici te reageren, om zo verdere discussie te stimuleren.

Helaas heeft zoveel informatie op een scherm proppen al snel tot gevolg dat het geheel onoverzichtelijk wordt: tweets van niet alleen politici en BN’ers komen immers op het scherm voorbij, maar ook van de talloze Twitteraars die het debat volgden, en daarmee passeerden in enkele seconden gemiddeld tientallen berichtjes het beeldscherm: lastig te volgen dus.

Gelukkig hebben de technici achter het RTL debat daar van te voren aan gedacht: de tweets van BN’ers krijgen een speciaal geel kleurtje om meer op te vallen, terwijl die van de politici een lila (paars?) kleurtje meekrijgen. Bovendien zijn beide groepen ook nog eens links op de website in aparte vensters terug te lezen, waardoor het overzicht toch nog deels bewaard blijft. En ondanks de enorme hoeveelheid tweets bleek de vertraging tussen het plaatsen van een nieuw bericht en het daadwerkelijk verschijnen daarvan nog redelijk beperkt, wat al een goede prestatie op zich is.

Opvallend was dat de sfeer tijdens het gehele debat over het algemeen vrij gezellig was (op een enkele uitspatting over nare steek na). Volgens cabaretier Viggo Waas komt dat waarschijnlijk omdat Twitteraars niet echt anoniem zijn: in chatrooms heb je dat toch iets meer, en is de drempel lager voor kwaadwillenden om te gaan schelden of storen (trollen), bij Twitteraccounts die aan een echt persoon gekoppeld zijn is die drang toch minder, zo sprak hij in “Wat kiest Nederland”.

Inhoudelijke discussies en populistische kreten

Of het Twitterdebat ook een echt debat geworden is, is een vraag die we deels in het midden moeten laten; gedurende het debat werden er zes stellingen verkondigd, en terwijl de politici daarover in debat gingen, konden de overige Twitteraars via de website (rtldebat.nl) in een poll aangeven of ze het met de stelling eens waren of niet.

De meeste politici gingen dan ook serieus op deze stellingen in, vaak met bijna letterlijke grepen uit hun partijprogramma, soms met populistische kreten, maar vaak ook inhoudelijk, waarbij bewust discussie opgezocht werd met andere deelnemers en het publiek. Vooral onderwerpen als het milieu en de studiefinanciering leken extra populair, en leverden veel discussie op.

Twee Twitteraars die hierbij in het bijzonder opvallen waren Rita Verdonk van Trots op Nederland, en De Piratenpartij. Vooral in de beginperiode viel Verdonk bij politci en andere twitteraars op, omdat zij zich niet bij het debat voegde, maar in plaats daarvan zichzelf uitte met klagen (terecht overigens, want haar partij stond niet in de openingspoll vermeld met partijen waar op het moment een voorkeur naar uitging), en met het beledigen van andere politici: toen Femke Halsema het Twitterdebat vroegtijdig moest verlaten nam Verdonk afscheid met een sneer: “Veel plezier met je groene sprookjesboek!”

Ook toen zij zich actief met het debat begon te bemoeien, vielen haar Tweets nog op in uitzonderlijkheid: Een-Achtste van de CO2-uitstoot komt door menselijk toedoen, er is geen milieuproblematiek, er moet zwaar geinvesteerd worden in onderzoek naar kernfusie in plaats van windenergie, en 1/3 van de ontwikkelingshulp is zinloos; veel kreten, die ze overigens niet met feiten of onderzoeksrapporten staafde, vragen hierover van Twitteraars en mede-politici bleven onbeantwoord.

De Piratenpartij onderscheidde zich op soortgelijke manier, alleen zonder zich klagend of beledigend op te stellen. Wat opviel was dat op een aantal punten, met name de punten die niet met internet of persoonlijke vrijheid te maken hadden, weinig inhoudelijke reactie kwam van de partij, enkel eenvoudige kreten en one-liners, of verwijzingen naar hun eigen programma. Desalniettemin leken de deelnemers aan het debat dit wel te kunnen waarderen: in een slot-poll werd de Piratenpartij bestempeld als de partij met de meest bruikbare tweets.

Om het beeld tegen te gaan dat kleine partijen zich vaak een “One Issue”-houding aanmeten en enkel met een grote mond op kunnen vallen, moet ook een klein tegenvoorbeeld worden gegeven: Lot Feijen van Lijst 17 stelde zich in het debat breed op, debateerde duidelijk mee en probeerde ook met haar mede-politici in discussie te gaan, zonder in one-liners en bekvechterij te vervallen. Ook Partij-Een deed zich goed gelden, al hadden zij wel wat meer de neiging om in ‘makkelijke slogans’ te vervallen.

Experiment geslaagd?

Hoewel het gezellig was, was het Twitterdebat door de enorme hoeveelheid informatie toch lastig te volgen. Dit staat volledig in contrast met het Hyvesdebat, dat overzichtelijk was maar juist weer veel te statisch. Het ligt voor de hand dat tussen beide vormen een goede balans gevonden moet worden, wat wellicht een mooie uitdaging zal zijn voor de komende verkiezingen.

Voorlopig zal het debateren waarchijnlijk tot een “real life” variant beperkt blijven, want de tijd begint te dringen: nog krap een weekje te gaan voordat Nederland naar de stembus gaat om definitief te kiezen wat ze de komende tijd op het menu willen hebben…

Hyves Chatdebat

Mensen die regelmatig online actief zijn en zich een beetje met de politiek bezighouden zal niet ontgaan zijn dat politici steeds meer naar nieuwe en moderne media grijpen om hun boodschap aan de man te brengen, en zichzelf daarbij ook dichter bij de kiezer te plaatsen: menig politici heeft wel een profiel op Hyves, vaak onderhouden door een campagne-team, maar in sommige gevallen ook alleen door henzelf, en ook Twitter is een popular fenomeen hiervoor.

Vandaag oraniseerde de sociale netwerksite Hyves voor het eerst een chatsessie met enkele lijsttrekkers: Job Cohen (PvdA), Emile Roemer (SP), Mark Rutte (VVD), Alexander Pechtold (D66), Femke Halsema (Groen Links), en iets later schoof eveneens Jan-Peter Balkenende (CDA) aan. Het debat werd geleid door Farid Tabarki, van MTV’s Coolpolitics.

Strakke regie

De tijd voor het debat zelf was beperkt, waardoor de regie bewust strak werd gehouden. Misschien zelfs iets te strak, waardoor de chatsessie nooit echt pittig of interessant werd. Er werd gedebateerd over vier stellingen, door Hyvers gekozen, maar slechts met twee lijsttrekkers tegelijkertijd, om het overzicht te bewaken, en ook binnen die lijnen was de mogelijkheid om op elkaar te reageren beperkt door een maximum van drie zinnen, en drie antwoorden over en weer alvorens over te gaan op een slotconclusie. Iedere poging om hiervan af te wijken of van andere lijsttrekkers om te onderbreken (of bijdehand commentaar te leveren) werd koelbloedig beantwoord door voorzitter Farid, die de aanwezigen nog eens aan de ‘huisregels’ herinnerde.

Per stelling was relatief weinig tijd uitgetrokken: Drie minuten lijkt lang, maar in een chatsessie duurt het uittypen van iets vaker langer dan iets uitspreken, helemaal voor de lijsttrekkers die duidelijk minder ervaring met chatten leken te hebben (Job Cohen, Jan Peter Balkenende). Hierdoor was men genoodzaakt om sneller te typen, wat uiteraard typfouten weer in de hand werkt, of het per ongeluk indrukken van de Capslock-toets, waardoor Job Cohen in volle hoofdletter-glorie zijn mening over Mark Rutte op het scherm plaatste, als Bulldozer van de VVD – een term die Rutte zelf overigens graag omarmde, als bulldozer die orde op zaken stelt en een richting aangeeft.

De Twitteraar kijkt toe

Hyvers zelf konden niet meedoen aan het debat, maar via de site van hyves zelf en via bijvoorbeeld Twitter (hashtag: #chatdebat) werd de voortgang uitgebreid besproken, en vaak als traag en saai bestempeld, en het is te hopen dat het Twitterdebat dat vanavond gepland staat leert van die conclusies, want deze vorm van debateren is een interessant concept, die zeker verder verkend mag worden. Maar net zoals met zoveel dingen is het een kwestie van de juiste balans vinden, waarbij men niet in de valkuil moet trappen om de opzet te veel als een regulier debat te behandelen.

Hoewel het debat nooit echt losgekomen is, leverde het in ieder geval amusant vermaak bij de lunch op; nu maar hopen dat deze pioniersactie een goed gevolg krijgt, en dat ook de lijsttrekkers van de kleinere partijen daarbij betrokken worden; dit soort opzetten zijn tenslotte uitermate geschikt om met grotere groepen te debatteren. Maar allereerst kijken we uit naar vanavond, het Twitterdebat zal een interessante avondsnack worden.

Aandacht voor saamhorigheid

Geert Wilders en de PVV; je kunt niet om ze heen, de media is er vol van. Hij valt op door zijn duidelijke en soms harde uitspraken en one-liners die blijven hangen. Wilders heeft omdat hij een simpele boodschap uitdraagt veel medestanders weten te krijgen maar uiteraard ook tegenstanders. Er loopt momenteel een solidariteitsactie tegen het gedachtegoed van Geert Wilders en een actie om de saamhorigheid te vergroten.

Geert, spreekt niet voor mij
Deze campagne heeft als doel om mensen een kans te geven zich openlijk uit te spreken tegen Geert Wilders. Het gaat erom dat deze mensen doormiddel van het dragen van een siliconen polsbandje naar hun medemensen duidelijk maken dat ze het niet eens zijn met de uitspraken van Wilders. Deze mensen dragen hiermee uit dat ze zijn voor een gelijke behandeling van alle mensen ongeacht hun geloof of afkomst.

Naast deze polsbandjes die te bestellen zijn op de site, kunnen mensen deze boodschap ook verkondigen via Twitter, Hyves en Facebook om zo uit de internet anonimiteit te stappen en mensen te laten zien waar ze voor staan. Het is overigens niet de bedoeling van deze actie om Wilders de mond te snoeren. Ook hij heeft recht op zijn eigen mening. Dit is puur een manier om voor het merendeel van de Nederlanders (allochtoon of autochtoon) die het niet eens zijn met Wilders dit ook te uiten en te laten weten “ik accepteer jou”.

Nationale theedrinkdag
Op 30 mei wordt er een nationale theedrinkdag georganiseerd voor verbinding, samen leven en samen doen. Er is voor thee gekozen omdat thee drinken binnen vrijwel alle culturen staat voor een “verbindend moment”, “rust en onspanning”, “samenzijn” en andere zaken waarin delen en saamhorigheid centraal staan. Deze actie is opgezet omdat het lijkt dat er in Nederland steeds meer “angst voor elkaar” is. Daarom is het nodig om stil te staan bij de overeenkomsten en niet de verschillen. Het is aandacht vragen voor verbinding. Op de site van de nationale theedrinkdag is er te vinden hoe je hieraan mee kunt doen.

Poll: Campagnes opgeschort tot na het weekend in verband met vliegtuigcrash: terecht of onterecht?

In verband met het vliegtuigongeluk bij Tripoli, waarbij 70 Nederlanders om het leven kwamen, hebben alle politieke partijen hun campagnes tot na het weekend opgeschort; wat is uw mening over dit besluit?

Lijst 17, de speerpunten. A LOT to do.

De jongeren partij van het programma lijst 0 is al een aantal keer omstreden in het nieuws geweest. Ze maakte niet zo’n goede start onder de naam LEF omdat deze afkorting al in gebruik was door een lokale partij uit Emmen. Verder lekte er rondom deze kwestie ook nog een e-mail uit en daarmee leek de toon gezet. Een leuk initiatief maar amateuristisch. Moeten we dit echt serieus nemen? Het antwoord van lijst 17 is een volmondig: JA!

Ze zijn onervaren, maken fouten, maar ze timmeren hard aan de weg om hun doel te bereiken. Hun doel is om jongeren te laten zien dat politiek er toe doet, dat hun stem telt. Alles is politiek: van je kans op een baan tot de prijs van een sigaret. Jongeren worden nu vaak op een verkeerde wijze benaderd, of zelfs helemaal niet en daar wil Lijst 17 verandering in brengen. Verder benaderen ze alles vanuit het perspectief van de jongeren, maar ze zijn geen one-issue partij. Ze denken na over veel onderwerpen die momenteel spelen in de maatschappij, maar wel vanuit het oogpunt van jongeren.

De partij is nog maar kort geleden opgericht maar heeft binnen 12 dagen een overzichtelijk partijprogramma op tafel liggen. Er staat wel een kanttekening bij dat ze door de korte tijd die ze hebben niet in staat waren om alles even diepgaand uit te zoeken, maar hier aan blijven werken. Naast het volledige programma hebben ze ook een TO-DO-list en een CUT-list waarin iedereen in een oogopslag kan zien waar de partij voor staat en waar ze op willen bezuinigen. Uiteraard zijn wij het programma ingedoken en we kwamen de volgende speerpunten tegen:

Handen af van de Stufi! (studiefinanciering)
Zonder de basisbeurs is studeren voor veel jongeren onmogelijk. 1 op de 5 studenten heeft aangegeven niet te gaan studeren als de basisbeurs verdwijnt. Van scholieren en MBO-ers ligt dit percentage zelfs op 42%. Ouders geven aan dat ze niet meer bij kunnen dragen dan ze nu al doen en als jongeren meer tijd in een bijbaan moeten gaan steken om rond te kunnen komen, dan heeft dit een negatieve invloed op de schoolprestaties. Daarom vindt Lijst 17 dat de stufi behouden moet blijven.

OV-jaarkaart voor alle studenten, van MBO tot WO, zelfs als je nog geen 18 bent.
Veel studenten moeten een stuk reizen voor hun opleiding en zijn daar gemiddeld 1700 euro per jaar aan kwijt. Zonder OV jaarkaart kunnen veel studenten niet gaan studeren. Naast dit gegeven wil Lijst 17 dat de jaarkaart ook gaat gelden voor jongeren onder de 18.

Privé blijft privé!
Momenteel wordt er teveel geregistreerd. Bijvoorbeeld waarvoor je jouw pinpas gebruikt, waar je naartoe belt en welke websites je bezoekt. Je leven ligt, soms letterlijk op straat. Lijst 17 vindt dat deze veiligheidsmaatregel de maatschappij juist minder veilig maakt. Ze willen dat er een duidelijke grens komt als het gaat om telefoontaps en internettaps en dat de controle hierop streng blijft.

Minder bureaucratie = Minder regels
Voor iedere regel is een uitzondering. Zo mag je wel met een kinderwagen in de tram, maar niet met twee en je mag wel met een biertje zitten op het terras, maar niet staan. Als deze regeltjes werken verlammend en ontmoedigen creatief denken. Bovendien kost de handhaving van deze regels handenvol geld. Lijst 17 wil het aantal regels inperken. Protocollen zorgen voor schijnzekerheid en veranderen weinig in de praktijk. Verder is Nederland het braafste jongetje van de klas binnen de EU. Het zijn meer richtlijnen en het mag wel wat minder.

Duidelijke taal in de politiek en weten waar je zijn moet.
Door het Europees Referentie Kader (ERK) wordt taalvaardigheid in zes niveaus ingedeeld. Het niveau van de gemiddelde Nederlander is B1. Kranten gebruiken al C1, dit is twee niveau’s hoger en de meeste politici gebruiken zelfs C2. Hierdoor begrijpt het volk letterlijk niet wat er bedoeld wordt. Het is niet realistisch dat het volk zich aan de hoger opgeleiden aanpast, dus moet taal duidelijker en begrijpelijker. Burgers moeten meer voor elkaar kunnen krijgen bij de overheid en loketten moeten laagdrempelig gemaakt worden. Een loket moet een plek worden waar je verder wordt geholpen, en niet juist wordt tegengewerkt.

Verder staat lijst 17 voor:
– Betaalbare huur- en koopwoningen voor jongeren en starters.
– Kantoorpanden die twee jaar leeg staan worden geschikt gemaakt voor studentenwoningen.
– Voor huizen tot 300.000 euro krijg je hypotheekrenteaftrek. Daarboven schaffen we het geleidelijk af.
– Betaalbaar openbaar vervoer.
– Meer openbaar vervoer in de avond en nacht.
– Jongeren zijn de sleutel tot succesvolle integratie
– Geen bonussen meer voor banken die staatssteun ontvangen.
– Tijdelijke uitkeringen zijn prima, maar met als doel om snel weer aan het werk te gaan.
– Softdrugs legaal maken!
– Joint Strike Fighter NIET aanschaffen
– AOW- leeftijd verhogen naar 68 jaar

Crisis in Griekenland: sleutel naar de gulden?

Wie de afgelopen tijd op wat voor wijze dan ook het nieuws gevolgd heeft, kan het bijna niet gemist hebben: Griekenland zit in de financiële penarie, en de Europese Unie mag het gaan oplossen, en Nederland moet daar mogelijk een fiks steentje aan bijdragen.

Maar hoe is dit allemaal nu zo gekomen, en wat boeit het ons dat Griekenland er een rommeltje van gemaakt heeft. En is het een goed idee om de gulden misschien weer in te voeren? Morgen debateert de Tweede Kamer, en als opwarmertje staat er vandaag een Griekse Moussaka van economie en politiek op het menu.

Creatief Boekhouden

We weten dat de financiële gezondheid van Griekenland ernstig te wensen overlaat, maar hoe is het nou zover gekomen, wat is er misgegaan? Er zijn een aantal oorzaken aan te wijzen, te beginnen met het aantal ambtenaren: 11 miljoen inwoners, anderhalf miljoen ambtenaren. En dat is veel.

Verder is een grote oorzaak te vinden in wel hele gunstige regelingen wat pensioen en vakantiegeld betreft. Pensioengeld in Griekenland komt niet uit een speciaal fonds, maar rechtstreeks uit de schatkist. Ook zijn de pensioenleeftijden van een aantal functies behoorlijk laag. Daar komt nog bij dat het vakantiegeld gemiddeld gelijk staat aan twee maanden salaris.

Het spreekt voor zich dat het een en ander organiseren in deze hoeken flink wat bezuinigingen op kan leveren. Maar de regering die dat gaat uitvoeren, maakt zichzelf niet bepaald populair bij de kiezers, waardoor hier in de praktijk de laatste jaren weinig van terecht gekomen is.

Toch is er vanuit de Europese Unie -waar Griekenland tenslotte deel van uitmaakt- ook druk uitgeoefend om actie te ondernemen: een van de afspraken van de Unie is immers dat ieder land maar een beperkt begrotingstekort mag hebben. Echter in plaats van de situatie aan te pakken, heeft Griekenland aan creatief boekhouden gedaan. Resultaat: er is niks veranderd, maar aan de EU-landen is de situatie rooskleuriger voorgesteld dan deze daadwerkelijk is.

Maar iedere leugen komt vroeg of laat uit, en uiteindelijk is Griekenland toch door de mand gevallen, nu de uitgaven zo hoog zijn opgelopen dat het land zijn schulden niet kan aflossen, waardoor het land zelfs failliet kan gaan…

Keihard bezuinigen

Voor ieder probleem bestaat natuurlijk een oplossing, maar bij grote problemen is die oplossing vaak pijnlijk en moeten er offers gebracht worden. Allereerst moet het tekort van Griekenland aangepakt worden, en daarvoor is geld nodig. Dat geld kan uit twee hoeken komen: de overige landen van de Europese Unie kunnen leningen verstrekken, en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) kan dit doen.

Het IMF is een internationaal orgaan van de VN voor geldzaken, en een van die taken is het bieden van financiële hulp aan landen die dit nodig hebben. Een prima oplossing zou je dus zeggen. Toch was er binnen de EU een voorkeur om de situatie zonder IMF aan te pakken, pas na aandringen en een kritische houding van Duitsland en Nederland is ook het IMF erbij betrokken: de EU-landen leveren 80 miljard euro als noodlening over een periode van drie jaar, het IMF doet daar nog eens 30 miljard euro bovenop.

Voorwaarde is wel dat Griekenland keihard bezuinigt, nog strenger dan ze al hadden aangekondigd (30 miljard euro). Volgens het Griekse plan verliezen de ambtenaren hun dertiende en veertiende maand en andere toeslagen, en zelfs gepensioeneerden moeten inleveren. De Griekse burgers zelf zijn absoluut niet blij met de extreme bezuinigingen en offers die ze moeten brengen, en het land wordt dan ook al een aantal dagen geteisterd door stakingen. Toch zijn het noodzakelijke offers om  het land weer gezond te krijgen, onder toezicht van het IMF, die al de wens geuit heeft om zeker tien jaar in Griekenland toezicht te houden.

De SP vindt de hulp geen goed plan en vreest dat Griekenland nooit aan de strenge eisen kan voldoen; de partij pleit voor een schuldsanering waarbij een gedeelte van de schuld wordt kwijtgescholden.

Gulden

Behalve Griekenland zijn er ook sterke signalen uit Spanje en Portugal dat ook hier de begrotingstekorten aan het oplopen zijn, en dat eenzelfde scenario hier aan de horizon ligt. Het doemscenario is dat ook deze landen hun leningen niet meer kunnen betalen, en dat de Europese Unie en het IMF wederom moeten inspringen. Eerste reacties zijn dan ook om deze landen snel uit de Europese Unie te stoten, of er desnoods zelf uit te stappen; PVV-leider Geert Wilders pleit er zelfs voor om de Euro af te schaffen en de gulden weer in te voeren, en ook Rita Verdonk steunt die optie. Een optie die voor- en nadelen heeft. We hebben de politieke keuken even verlaten om onderzoek hiernaar te doen, maar kwamen eigenlijk vooral nadelen tegen.

Zo lopen de kosten om de gulden weer in te voeren in de miljarden, en heeft deze mogelijkheid alleen kans van slagen als Duitsland steun biedt. Ten opzichte van sterke valuta zoals bijvoorbeeld de Dollar loopt de gulden een groter risico, en dat heeft weer nadelige gevolgen voor de import en export. Ook belangen van banken, pensioenfondsen en beleggers komen hierdoor in gevaar.

De voordelen die mensen opperen berusten vooral op gevoelskwesties: toen de gulden er was, was immers alles nog goedkoper. En het was toch “onze eigen munt”. Mensen die echter geloven dat alles met de invoering van de gulden weer goedkoper wordt, komen echter bedrogen uit: de prijsstijgingen van de afgelopen jaren zijn niet alleen het gevolg van het invoeren van de euro, maar ook van inflatie – en die inflatie blijft.

Om een zo volledig en neutraal mogelijk beeld te geven, willen we echter ook de voordelen van de invoering van de gulden toelichten. Omdat we met eigen speurwerk vrij weinig konden vinden, hebben we de PVV (Geert Wilders) per mail benaderd en hem verzocht toe te lichten welke voordelen hij hierin ziet. Helaas hebben we op het moment van publicatie nog geen antwoord ontvangen, maar zodra dit volgt zullen we hier ongetwijfeld op terugkomen.

Debat

Voorlopig ligt het economische speelballetje in ieder geval weer in politiek Den Haag. Op verzoek van PVV, SP en VVD is de Tweede Kamer teruggeroepen van reces om de Nederlandse bijdrage van de steun aan Griekenland te bespreken.

Het plan zou vrijdag al besproken worden, en naar verwachting goedgekeurd, maar de PVV wilde graag dat er ook gestemd zou worden, wat door SP en VVD gesteund werd. Naar verwachting zal de PVV ook een motie indienen om de Nederlandse noodhulp tegen te houden.

Het debat vindt plaats op vrijdag 7 mei vanaf kwart over tien ’s ochtends

Uitleg over Wob-verzoek

Wob staat voor Wet openbaarheid bestuur. Dit houdt in dat een burger informatie kan opvragen bij de overheid. Het doel is dat de burger zo beter kan deelnemen aan de democratie en de besluiten die de overheid maakt. Iedereen kan via een Wob-verzoek informatie krijgen over elke bestuurlijke aangelegenheid (beleid). Het is een erg laagdrempelige manier voor de burger om informatie te krijgen want er kan via e-mail, brief, telefoon en zelfs sms een Wob-verzoek ingediend worden. De enige eisen zijn dat de informatie beschikbaar moet zijn bij een bestuursorgaan, dus dat de informatie is vastgelegd. Ook geluidsbanden, films en foto’s vallen hieronder. Een Wob-verzoek moet gedaan worden bij een bestuursorgaan, bijvoorbeeld bij de gemeente en het onderwerp van het verzoek moet duidelijk zijn. Bestuursorganen hebben een doorzendplicht. Dit betekent dat het verzoek doorgestuurd moet worden naar de juiste plek als de informatie op de verkeerde plek in aangevraagd. Er moet binnen twee weken antwoord komen. Dit kan nog met twee weken verlengd worden. Hier moet de aanvrager wel van op de hoogte worden gesteld.

Een Wob-verzoek indienen is vanaf heden kosteloos. Gemeenten wierpen een financiële drempel op door leges te vragen. Dit zijn kosten die de burger betaalt voor bepaalde diensten die de gemeente levert. Dit is voor het indienen van een Wob-verzoek niet toegestaan, zo besloot de rechtbank in Den Haag deze week. Door deze uitspraak blijft de Wob laagdrempelig en kunnen bijvoorbeeld onderzoeksjournalisten informatie boven tafel blijven halen. Ook kunnen inwoners van een gemeente het gemeentebestuur nu beter controleren.